Οι Λαζαίοι – Η μάχη της Μηλιάς, 2 Απριλίου 1822»
Η συνάντηση του Γεωργάκη Ολύμπιου και των Λαζαίων στη Μηλιά
(«όπου είναι οχυρόν το χωρίον πατρίδα και καθέδρα των Λαζαίων», Νικ. Κασομούλη)
Αναδημοσίευση από το Ολύμπιο Βήμα
Ο κατάλογος των ηρώων που πολέμησαν κατά του μακραίωνου τουρκικού ζυγού και θυσιάστηκαν για την Ελευθερία, είναι μακρύς κι ανεξάντλητος. Άλλοι έχουν ξεχωρίσει περισσότερο, άλλοι έχουν υμνηθεί ως θεοί, και άλλοι παραμείνανε σε σκονισμένα βιβλία της ιστορίας, χωρίς ποτέ να έρθει η αποκατάσταση γι’ αυτούς. Δεν παύουν όμως να ξεχωρίζουν οι φυσιογνωμίες αυτές που με την τόλμη, την παλικαριά και τις θυσίες τους, προώθησαν, σε δύσκολους και σκοτεινούς καιρούς, σημαντικά την υπόθεση της ανεξαρτησίας της πατρίδας μας. Ελάχιστος φόρος τιμής προς την Πατρίδα μου, την Πιερία, την Μακεδονία, να τολμήσω να ανασύρω από την λήθη και να εγείρω τις μνήμες των ηρώων αυτού του εξαγνισμένου με τα κόκκαλά τους και εμποτισμένου με το αίμα τους τόπου. Διατρέχοντας στην ιστορία της Πιερικής γης, από το νοτιότερο ως το βορειότερο τμήμα της, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, πάντα θα βρίσκεις, θα ακούς, θα διαβάζεις για τους ανδρείους, στο ήθος και στο σώμα, Λαζαίους και τους κλεφταρματολούς του Ολύμπου.
Για τη γενιά αυτή, η ιστορία μας είναι πολύ εγκρατής, παρά το γεγονός ότι χάρισε στην Ελλάδα εκατοντάδες ηρώων. Όπως είναι γνωστό, το 1453 οι Τούρκοι υποδούλωσαν το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας. Δεν κατέλαβαν όμως τον Όλυμπο, γιατί εδώ από τις πρώτες μέρες δρούσαν ένοπλα σώματα ανυπότακτων. Ήταν οι παλιοί «αρμάτορες» από τη ρωμαϊκή εποχή που συνέχισαν και στα βυζαντινά χρόνια. Έτσι, η Τουρκία αναγκάστηκε πολύ νωρίς – το 1489 – να αναγνωρίσει το πρώτο αρματολίκι του Ολύμπου. Η ιστορία της γενιάς των Λαζαίων, συνυφασμένη με την ιστορία της Ελλάδας, αρχίζει γύρω στο 1700, όπου έδρα των κλεφταρματολών Ολύμπου-Πιερίων, σύμφωνα με επίσημο τουρκικό φιρμάνι, έγινε η Μηλιά Πιερίων.
Στις παραμονές της ελληνικής Επανάστασης, μόνιμο πρόβλημα του Αλή Πασά ήταν πώς να υποτάξει τους Λαζαίους, που η δράση τους, με έδρα το χωριό Μηλιά και ορμητήριο τον περίφημο Πύργο τους, απλωνόταν σε στεριές και θάλασσες. Στο τέλος του 18ου αιώνα οι Λαζαίοι συνεργάζονται με όλους σχεδόν τους κλεφταρματολούς της Μακεδονίας, τον Νικοτσάρα, τον Πάνο Ζήδρο, τον Διαμαντή Νικολάου, το Νικόλαο Κασομούλη από τη Σιάτιστα Κοζάνης και άλλους. Τα κηρύγματα του Ρήγα Φεραίου και του εθναποστόλου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού (σιδερένιος σταυρός που εναπόθεσε ο ίδιος διατηρείται ακόμη και σήμερα στον κορμό ενός πεύκου στην Άνω Μηλιά Πιερίας) ρίζωσαν γρήγορα μέσα τους και «αναζωπύρωσαν» την σπίθα τους για την Ελευθερία. Στενή ήταν και η συνεργασία τους με τον τότε Επίσκοπο Κίτρους Μελέτιο, ο οποίος μαρτύρησε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος το Μάρτιο του 1822 στην πλατεία Κοπανίου, στη Θεσσαλονίκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.